این روزها با توجه به بحران‌های اقتصادی، شرایط ناپایدار جامعه و از طرفی افزایش ناگهانی قیمت سوخت، مدیریت مصرف سوخت برای ناوگان حمل‌ونقل اهمیت زیادی پیدا کرده است. بخش زیادی از هزینه‌های یک شرکت را سوخت ناوگان خودرویی تشکیل می‌دهد به همین دلیل کمترین تغییر در آن می‌تواند هزین‌های کل را با شدن بیشتری کاهش دهد.
در این مقاله از مجموعه مقالات وبلاگ دلفین، 9 استراتژی را معرفی می‌کنیم که می‌تواند به شما در به حداقل رساندن سوخت مصرفی ناوگان کمک کند. این موارد در کنار نقشی که در کاهش مصرف سوخت دارند، در افزایش طول عمر خودرو نیز بسیار قابل اهمیت هستند.
هزینه‌های ناوگان خودرویی به چند دسته تقسیم می‌شود؟
به طور کلی هزینه‌های ناوگان به دو دسته تقسیم می‌شود:
- هزینه‌های جاری (عملیاتی)
- هزینه‌های ثابت
سوخت به عنوان یکی از اصلی‌ترین هزینه‌های عملیاتی ناوگان در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین بسیار مهم است که مدیران به طور مداوم و دقیق میزان مصرف سوخت خودروهای ناوگان را پیگیری کنند تا کنترل هزینه‌های عملیاتی از دستشان خارج نشود. اما مدیران ناوگان چگونه می‌توانند مصرف سوخت خود را مدیریت کنند؟
این مطلب برایتان مفید خواهد بود:
10 روش از راه‌های کاهش مصرف سوخت ناوگان خودرویی با ردیاب خودرو
هزینه سوخت چطور محاسبه می‌شود؟
مصرف سوخت معمولاً بر حسب لیتر در هر کیلومتر (km/L) اندازه‌گیری می‌شود و می‌تواند تا حد زیادی بر اساس مدل خودرو متفاوت باشد. به عنوان مثال، یک ماشین جمع و جور و کوچک نسبت به یک کامیون سنگین احتمالا صرفه‌جویی بیشتری در میزان مصرف سوخت دارد.
با انجام مراحل زیر می‌توانید هزینه‌ی سوخت خودرو را محاسبه کنید:
- مهم نیست که قرار است به یک سفر طولانی بروید یا اینکه به یک سفر دو روزه بروید. ابتدا باک را پر کرده و عدد را ثبت کنید.
- پس زمانی که مخزن را پر می‌کنید، عدد کیلومترشمار را ثبت کنید.
- مسافت پیموده شده را ثبت کنید.
- میزان مسافت طی شده را بر مقدار سوخت مصرفی بر حسب لیتر (کیلومتر در لیتر) تقسیم کنید.
9 روش برای به حداقل رساندن سوخت مصرفی
مصرف سوخت می‌تواند تقریباً 60٪ از کل هزینه‌ی عملیاتی ناوگان را به خود اختصاص دهد. این رقم اهمیت مدیریت سوخت را برای مدیران ناوگان نشان می‌دهد.
در ادامه 8 استراتژی وجود دارد که برای به حداقل رساندن سوخت مصرفی و بازگشت سرمایه (ROI)، می‌توانید به آن‌ها توجه کنید:
1. درجا کارکردن بی دلیل خودرو را متوقف کنید
بسیاری از رانندگان معمولا به دلایلی مثل گرم کردن موتور، گرم کردن یا خنک کردن دمای کابین خودرو، بارگیری یا تخلیه‌ی بار و آموزش نیروهای جدید، خودروی خود را در حالت درجا کار کردن قرار می‌دهند که این کار می‌تواند باعث هدر رفت سوخت خودرو شود.
طبق گفته‌ی وزارت انرژی ایالات متحده، در حالت درجا کارکردن خودرو، یک تا دو لیتر سوخت در ساعت مصرف می‌شود. همچنین، تنها 30 ثانیه درجا کار کردن، سوخت بیشتری نسبت به راه‌اندازی مجدد موتور هدر می‌دهد. (البته لازم به ذکر است که مقدار دقیق سوخت مصرفی در حالت درجا کار کردن خودرو به اندازه‌ی موتور و استفاده از تهویه‌ی مطبوع بستگی دارد.)
درجا کار کردن خودرو نه تنها سوخت را هدر می‌دهد، بلکه به اجزای موتور آسیب رسانده و در طول زمان هزینه‌های نگهداری خودرو را افزایش می‌دهد؛ از طرف دیگر موجب آلودگی هوا می‌شود و بر سلامت و رفاه جامعه تأثیر می‌گذارد.
یکی از راه‌های مقابله با این رفتار رانندگان، استفاده از سیستم مدیریت ناوگان، ردیابی و نظارت بر رانندگان است. ردیاب به مدیران ناوگان کمک می‌کند تا محدودیت‌هایی را برای روشن ماندن خودرو در هنگامی که ساکن است، تعیین کنند تا در صورتی که رانندگان خود را بیش از حد در حالت درجا کار کردن قرار دادند، به آن‌ها هشدار دهد.
2. جلوی رانندگی تهاجمی را بگیرید
سرعت بیش از حد، شتاب‌گیری سریع، ترمزهای خشن، تغییر لاین بیش از حد و … همگی به نوعی رانندگی تهاجمی محسوب می‌شوند. طبق آمار، رانندگی تهاجمی می‌تواند به طور متوسط 31٪ بر مصرف سوخت تأثیر بگذارد.
بهترین راهکار برای جلوگیری از رفتارهای تهاجمی رانندگان در طول سفر و انتقال محموله، این است که لحظه به لحظه رفتار آن‌ها را بررسی کنید.
امروزه آموزش رانندگان و ترویج رفتارهای ایمن‌تر در جاده با فناوری ردیابی از راه دور ساده شده است. شما می‌توانید با استفاده از ردیاب، رفتارهای رانندگان را در طول مسیر کنترل کنید و در نهایت به عملکرد هر یک از رانندگان ناوگان امتیاز بدهید، جوایزی را برای عملکردهای برتر تعیین کنید تا به رانندگان انگیزه دهید رانندگی خود را بهبود دهند و عادت‌های نادرست رانندگی‌شان را ترک کنند.
همچنین می‌توانید از ردیاب برای هشدار دادن به رانندگان استفاده کنید تا هر زمان که رانندگان در حال رانندگی تهاجمی یا زیر پا گذاشتن قوانین ناوگان هستند، با استفاده از اخطارهای صوتی داخل خودرو به آن‌ها هشدار دهید.
3. بهترین مسیرها را انتخاب کنید
انتخاب کوتاه‌ترین مسیر و جاده‌های هموارتر می‌تواند کارایی و بهره‌وری ناوگان را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، در عین حال مصرف سوخت را به حداقل برساند و هزینه‌ها را نیز کاهش دهد.
طبق گزارشی که توسط انجمن ملی آسفالت سازی خیابان‌ها (National Asphalt Pavement Association) منتشر شده است، رانندگان آمریکایی در حالی که تقریباً 3*1.6 تریلیون کیلومتر در سال رانندگی می‌کنند، نزدیک به 170*3.8 میلیارد لیتر سوخت می‌سوزانند. اما اگر جاده‌ها هموارتر و بهینه‌تر ساخته شوند، رانندگان می‌توانند تقریباً 4.5 درصد مصرف سوخت خودروهایشان را کاهش دهند.
متأسفانه، کیفیت جاده‌ها تحت کنترل ناوگان حمل‌ونقل نیست و آن‌ها نمی‌توانند تغییری در جاده‌ها ایجاد کنند. اما راهکاری که وجود دارد این است که با کمک ردیاب بهترین مسیرهای موجود را انتخاب و به رانندگان خود کمک کنند تا از انتخاب مسیرهای ناهموار، طولانی و پرترافیک جلوگیری کنند.
ادغام مسیرها در سیستم‌های مدیریت ناوگان، به شما کمک می‌کند جاده‌هایی را انتخاب کنید که ترافیک کمتری دارند، برای وسایل نقلیه هموارترند و زمان رانندگی را کاهش می‌دهند. شما می‌توانید مسیرهای سفارشی و از پیش برنامه‌ریزی شده را تنظیم کنید و آن‌ها را مستقیماً برای رانندگان ارسال کنید. همچنین در طول مسیر می‌توانید مشاهده کنید که آیا راننده، مسیر ارائه شده را دنبال کرده است یا خیر؛ در صورتی که عمدا یا سهوا از مسیر تعیین شده خارج شد، به او هشدار دهید.
4. مراقب فشار باد لاستیک باشید
فشار باد لاستیک‌ها عموما تحت تأثیر دمای هوا قرار می‌گیرد، بنابراین باید به طور مکرر آن‌ها را بررسی کنید، مخصوصاً زمانی که هوا در نوسان است و آب و هوا بسیار سرد و یا بسیار گرم است.
طبق گفته‌ی وزارت انرژی ایالات متحده، لاستیک‌های کم باد می‌توانند مسافت پیموده شده را کاهش دهند و باعث افزایش مصرف سوخت شوند. از این رو نیاز است که با استفاده از سیستم مانیتورینگ فشار از بهینه بودن فشار باد تایرها مطلع شوید.
5. رسیدگی منظم به خودرو و انجام تعمیرات لازم
رسیدگی منظم به وسیله‌ی نقلیه می‌تواند تا حد زیادی مصرف سوخت شما را بهبود ببخشد. بر اساس گزارشی در زمینه‌ی صرفه‌جویی مصرف سوخت، استفاده از درجه‌ی روغن موتور توصیه شده توسط سازنده می‌تواند مصرف سوخت را یک تا دو درصد کاهش بدهد؛ به طور کلی تعویض فیلتر هوا، تعویض روغن یا رفع هر نوع مشکلی در خودرو می‌تواند مسافت پیموده شده را تا 40 درصد بهبود ببخشد.
یک نرم‌افزار مدیریت ناوگان می‌تواند از فرسودگی خودرو جلوگیری کند، مشکلات موتور را شناسایی کند، تعمیر و نگهداری خودرو را مدیریت کند، داده‌های حیاتی موتور را ارائه دهد و در نهایت باعث صرفه‌جویی در زمان و کاهش هزینه‌ها شود.
6. بررسی کنید که سنسور اکسیژن به درستی کار می‌کند
از حدود دهه 1980 تا به الان همه وسایل نقلیه حداقل به یک سنسور اکسیژن مجهز شده‌اند. این حسگرها به طور مداوم غلظت اکسیژن موجود در گازهای خروجی از اگزوز خودرو را تجزیه و تحلیل می‌کنند.
متاسفانه احتمال تخریب سنسورهای اکسیژن در طول زمان زیاد است و این می‌تواند میزان مصرف بنزین بر حسب مایل را افزایش دهد.
ردیاب خودرو می‌تواند با تنظیم اعلان‌های ایمیلی یا پاپ‌آپ در هنگام بروز خطا در حسگر اکسیژن، به رانندگان و مدیران ناوگان کمک کند تا سریعتر متوجه بروز اشکال در سنسور شوند و در مدت زمان کوتاه‌تری به تعمیر آن بپردازند و تاثیر آن را بر مصرف سوخت کاهش دهند.
7. از ماژول کنترل سوخت استفاده کنید
استفاده از ماژول کنترل سوخت، نه تنها رانندگان را نسبت به میزان سوخت باقی مانده آگاه می‌کند بلکه به مدیران ناوگان نیز کمک می‌کند تا میزان مصرف سوخت مربوط به هر راننده و هزینه‌های کلی سوخت را کنترل کنند.
یک سیستم مدیریت سوخت همچنین میزان مصرف سوخت در هر زمان (به عنوان مثال در هنگام حرکت خودرو، درجا کار کردن خودرو و …) را شناسایی می‌کند و به رانندگان کمک می‌کند رفتارهای نامناسب رانندگی که باعث مصرف سوخت بالا می‌شود را کمتر انجام دهند.
8. سرعت خودروها را محدود کنید
سرعت کمتر باعث می‌شود که خودرو سوخت کمتری مصرف کند؛ از این رو محدود کردن سرعت خودرو روش دیگری برای کاهش هدر رفت سوخت و کاهش هزینه‌هاست. طبق گزارش وزارت انرژی ایالات متحده، اگر هر 5 مایل در ساعت را با سرعت 50 مایل در ساعت رانندگی کنید مانند پرداخت 0.25 دلار اضافی برای هر گالن بنزین است.
با نصب ردیاب خودرو بر روی خودروهای ناوگان می‌توانید یک محدوده‌ی سرعت برای رانندگان تعریف کنید تا در صورتی که از حد مجاز فراتر رفتند به آن‌ها هشدار دهد.
9. بار خودرو را سبک کنید
به ازای هر ۴۵ کیلوگرم، مصرف بنزین خودرو به اندازه یک تا دو درصد افزایش پیدا می‌کند؛ هر چه وزن خودرو سنگین‌تر باشد، میزان مصرف سوخت افزایش پیدا می‌کند. برای کاهش مصرف سوخت باید بتوانید وزن محموله خودروهای ناوگان را به طور دقیق اندازه‌گیری و کنترل کنید و مطمئن شوید که رانندگان فقط مقدار محموله مورد نیاز را حمل کنند.
بهترین راهکار برای کنترل وزن بار استفاده از سنسور وزن است. سنسور وزن به ردیاب خودرو متصل می‌شود و پیش از حرکت خودرو و همچنین در طول سفر وزن محموله را به طور دقیق اندازه‌گیری می‌کند.
این مطلب برایتان مفید خواهد بود:
در نهایت
کنترل موارد اشاره شده با استفاده از روش‌های معمول دشوار است. در عمل روند مرتب تعمیر و نگهداری خودروها به روش سنتی خطای انسانی بالایی به همراه دارد و از طرفی کنترل رانندگی ایمن و اصلاح رفتار رانندگان بسیار دشوار و حتی غیر ممکن است.
امروزه استفاده از سیستم‌های هوشمند به حدی گسترده شده است که حرکت به سمت استفاده از آن‌ها هر روز گسترده‌تر می‌شوند. سامانه‌های مدیریتی با قابلیت کنترل و ردیابی مواردی چون روند تعمیر و نگهداری و تحلیل و اصلاح رفتار رانندگان، بصورت کاملا مکانیزه ناوگان حمل و نقل را تحت کنترل‌تان قرار می‌دهد. سامانه‌هایی که با به حداقل رساندن دخالت انسانی، خطاهای مرتبط را به صفر رسانده و قادر به تحقق اهداف سازمانی در کاهش مدیریت مصرف سوخت می‌شوند.
