در مقالهی پیش با عنوان “پارامترهای اصلی ایجاد تحول دیجیتال، سرعت و زمان” از تاثیر اقتصاد چابک یا دیجیتالی بر ساختار سازمانها سخن گفتیم. در ادامه به محرکهای انسانی در کنار پارامترهای اصلی ایجاد تحول دیجیتال پرداختیم و در نهایت از زنجیرهی تامین دیجیتال و تحول دیجیتال حرف زدیم. این مقاله، ادامهی مقالهی قبلی بوده و میخواهیم در آن از دیجیتالی شدن، اتوماسیون، تمرکز بر مدلهای جدید و کلید اصلی در ایجاد تحول دیجیتال، یعنی تجزیه و تحلیل دادهها، صحبت کنیم.
در این متن از وبلاگ دلفین ابتدا از دادهها و تجزیه و تحلیلها سخن خواهیم گفت. در ادامه از افزایش امنیت برای به حداقل رساندن خطرات و وقفهها حرف به میان خواهد آمد. اگر این موضوع از جمله موضوعات مورد علاقهی شماست، با ما همراه باشید.
تمرکز، همیشه بر روی دادهها و اطلاعات است
فناوریهایی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند با توجه به صنعت و میزان پیچیدگی آن، متفاوت هستند. اما آنچه که مسلم است این است که، دیگر این دادهها هستند که حاکمیت را در دست گرفتهاند و تحلیل آنها میتواند تمامی تصمیمگیریها را تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه کلید اصلی در ایجاد تحول دیجیتال، تحلیل دادهها است.
تجریه و تحلیل دادهها، کلیدی برای سرعت بخشیدن به فرآیندها، ارائهی دید به شرکا و مشتریان، دیجیتالی کردن زنجیرههای ارزش در چارچوب تحول دیجیتال و ارائهی مدلهای تجاری جدید است. در بسیاری از بخشهای فرعی حملونقل و تدارکات، همین تحلیل دادهها است که توانسته است امور را به شکلی برنامهریزی شده پیش ببرد.
این موضوع روشن میکند که چند فناوری دیجیتالی در صنعت حملونقل، نقشی اساسی دارند. بیشتر آنها حول محور ارسال مکان، اتصال دستگاهها به اینترنت (اینترنت اشیا) و تجزیه و تحلیل حجم زیادی از دادهها هستند که محاسبات شناختی و بدیهی را در پلتفرمهایی که دادهها در آنها جمعآوری و پردازش میشوند، نمایش میدهند. این پلتفرمها میتواند شامل تلفن همراه، پلتفرمهای ضبط و پردازش اطلاعات و همچنین شبکهها و محیطهای ابری باشند. خیلیها معتقدند آخرین موضوع، امنیت است که باید به آن پرداخت. اما ما میگوییم شاید آخرین موضوع باشد، ولی کم اهمیت نیست.
وقتی بحث تحلیل دادهها به میان میآید آنچه که از اهمیت زیادی برخوردار است این است که، اکنون دیگر دادهها نیز مانند کالاها به داراییهای سازمانی تبدیل شدهاند. پس حفظ امنیت آنها بسیار مهم است. اینکه چه کسی با چه قصدی به این دادهها دست پیدا میکند یا اینکه چه کسی با توجه به نقشی که در این چرخه دارد باید به چه سطحی از دادهها دست پیدا کند، همه از جمله مواردی هستند که باید مورد توجه قرار گیرند. کلید اصلی در ایجاد تحول دیجیتال، علاوه بر تحلیل درست دادهها شاید نوع دسترسی افراد به این دادهها نیز باشد.
مطالب مرتبط:
مسیرهایی که باید برای ایجاد تحول دیجیتال در حملونقل پشت سر گذاشت
دیجیتالی شدن، اتوماسیون و تمرکز بر مدلهای جدید
کاهش هزینه و افزایش سودآوری، ضروری است. حاشیههای سود در حملونقل و تدارکات تحت فشار هستند. این موضوع جدید نیست، اما همچنان یک مشکل بزرگ است. اگر به دورهی بین سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۱۲ نگاه کنیم، میبینیم که به گفتهی اولیویه وایمن، میانگین رشد ۷ درصدی در درآمدها در سال وجود داشت، اما سودآوری و حاشیهی سود از ۶.۸ درصد به ۴.۰ درصد در همان دوره کاهش یافت.
مدلهای کسبوکار جدید، که توسط فناوریهای دیجیتال و تمرکز بر ایجاد راهحلها و خدمات ارزش افزوده، علاوه بر کاهش هزینهها، باعث تحولات دیجیتالی میشوند، برای حل این مشکل روی کار آمدند. آنها آمدند تا حاشیهی سود و سودآوری را افزایش داده و بهبود ببخشند.
عملکرد اساسی زنجیرهی تامین؛ افزایش امنیت برای به حداقل رساندن خطرات و وقفهها
وقفه در کسبوکار، از جمله اختلال در زنجیرهی تامین، بهعنوان خطر شماره یک تجارت جهانی تلقی میشود. واضح است که زنجیرههای تامین برای همهی کسبوکارها و اقتصاد جهانی حیاتی هستند. بنابراین جای تعجب نیست که اطمینان از قطع نشدن آن در رتبههای بالایی از اهمیت قرار گیرد.
همانطور که بارومتر ریسک آلیانز 2016، که قبلا به آن پرداختیم، نشان میدهد، صنعت 4.0، نهتنها بهعنوان یک فرصت، بلکه بهعنوان یک چالش، بهویژه از منظر امنیتی، تلقی میشود. همانطور که همه چیز به هم متصل میشود، ریسک نیز میتواند تمامی بخشها را با چالش روبهرو کند، یا همانطور که هیو برگس، رئیس جهانی شرکت میانی و رئیس خطوط شرکتی آمریکای شمالی، AGCS، در این گزارش میگوید: «ریسک روزبهروز در حال افزایش است، زیرا فناوری، جهانی شدن و تغییرات اجتماعی یک شبکهی پیچیده ایجاد میکنند.»
بدیهی است که امنیت سایبری و امنیت فناوری اطلاعات بهطور کلی در زنجیرههای تامین، کلیدی هستند و چندین فناوری بهطور فزایندهای برای به حداقل رساندن خطرات و تبدیل فعالانهی چالشهای صنعت ۴.۰ به فرصتها، بهکار گرفته میشوند.
مقابله با چالشهای زنجیرهی تامین متصل به هم
بر اساس مشاورهی Cap Gemini، اکثر سازمانها امروزه هنوز بر روی مدلهای زنجیرهی تامین ترکیبی کار میکنند. بهعبارت دیگر، فرآیندهای مبتنی بر کاغذ و فناوری اطلاعات با هم ترکیب میشوند. یعنی شما سازمانهایی را میبینید که بخشی از دادهها را بر روی کاغذ ثبت میکنند، در حالی که بخش دیگر را در نرمافزارها مشاهده میکنند.
کاغذ، چالش بزرگی در بهینهسازی زنجیرههای تامین است، زیرا بسیار کند است و همانطور که Cap Gemini یادآوری میکند، فقط بهصورت محلی در دسترس است. علاوه بر این، مطمئنا در زمینهی زنجیرههای تامین پیچیده با واسطهها و فرآیندهای فراوان، اسناد از طرق مختلف گم میشوند، آسیب میبینند یا خراب میشوند.
پس دیگر آنها را نخواهید داشت. کلید اصلی در ایجاد تحول دیجیتال، تحلیل درست دادههاست، حال اگر دادههای کاغذی باشند، بهدرستی قابل تحلیل نخواهند بود. این امر با خطراتی از جمله تقلب یا تغییر راحت روی کاغذ، عدم دید (آنچه امروز در زنجیرهی تامین نیاز داریم) و فرآیندهای ناکارآمد و تخصیص منابع بهینه، همراه است.
دیجیتالی شدن هنوز یک چالش بزرگ در حملونقل و تدارکات است و فضای کافی برای بهینهسازی فرآیندها و گرفتن اطلاعات نزدیک به منبع برای سرعت بخشیدن به فرآیندها و افزایش شفافیت و در عین حال افزایش چابکی وجود دارد (همانطور که در مقالهی پیشین گفته شد، نیاز به سرعت را بهخاطر بسپارید). حرکت از زنجیرهی تامین ترکیبی به زنجیرهی تامین دیجیتال، یکی از تحولات کلیدی در T&L است.
برداشتن گامهای بعدی در مسیر بلوغ دادهها و اطلاعات
اطلاعات صنعت حملونقل و لجستیک، اطلاعاتی فشرده است و میتوان گفت که این صنعت بر اساس دادهها مدیریت میشود. با این حال نمیتوان گفت که اگر ما دادههای زیادی داشتیم، قطعا صنعتمان هم موفق بوده است. در واقع سازمانها باید بتوانند بلوغ دادهها را بالا ببرند و بهخوبی آنها را تحلیل کنند. اینجاست که کلید اصلی در ایجاد تحول دیجیتال، تحلیل آنها است.
بهعبارتی حتی زمانی که دادهها به صورت کاغذی ثبت میشدند هم سازمانها با تعداد زیادی داده روبهرو بودند، اما به این دلیل که بهدرستی تحلیل نمیشدند این حس وجود داشت که تاثیری در سازمان و عملکرد سازمانی ندارند. پس صرفا ایجاد داده نیست که باعث بلوغ سازمان میشود، تحلیل درست و استفادهی بهجا از آن است که بلوغ را ایجاد میکند.
“طبق تحقیقات PwC در سال 2016، تنها 10 درصد از شرکتهای حملونقل و لجستیک، بلوغ قابلیتهای تجزیهوتحلیل دادههای خود را پیشرفته ارزیابی میکنند. این موسسه بیان میکند که این میزان نسبت به سایر بخشها خیلی کمتر است و باید بازنگری اساسی نسبت به آن صورت گیرد. در واقع افراد در حال استفاده از روشهای سنتی هستند.”
تحلیل دادهها و اطلاعات حاصل از اینترنت اشیا
وقتی صحبت از تجزیهوتحلیل دادههای عظیم میشود، ناگزیر باید در مورد اینترنت اشیا صحبت کنیم. واضح است که چیزهای زیادی در T&L وجود دارد و کارایی زنجیرهی تامین و فرصتهای داده و همچنین دیده شدن و رویکردهای جدید، همگی میتوانند با استفاده از برنامههای IOT تسریع شوند.
نمونههای فراوانی وجود دارد که چگونه اینترنت اشیا انقلابی در لجستیک و فضای حملونقل ایجاد میکند. در حالی که نگاهی به تحولات آینده و آخرین روندها مهم است، باید به این نکته نیز توجه کرد که تقریبا اینترنت اشیا از قدیم هم در این صنعت فعال بوده است. با این تفاوت که دادههای ثبت شده با اینترنت جابهجا نمیشدند. فراموش نکنیم که حضور اینترنت اشیا و ریشههای آن با RFID در لجستیک، انبارها و بهطور کلی زنجیرهی تامین شروع شد.
اینترنت اشیا، جزء کلیدی بازار حملونقل
RFID و اینترنت اشیا از مدتها قبل بهعنوان بخشی از راهحلهای مدیریت موجودی و داراییها استفاده شدهاند. ترکیبی از حسگرها، دستگاههای متصل، دادههای بزرگ (تجزیهوتحلیل) و فنآوریهای موبایل، فضای ابری، اتصال، امکانات بیشتری را به ردیابی و مدیریت دارایی اضافه میکنند. بهعنوان مثال، علاوه بر ردیابی ساده موجودی، پالتها، جعبهها، محمولهها و ناوگان خود، میتوان اطلاعاتی در مورد وضعیت هر کالای متصل، از جمله وسایل نقلیه برای تصمیمگیری در زمینههایی مانند: تعمیرونگهداری جمعآوری کرد.
فهرست کاربردهای بالقوه IOT در T&L و زنجیرهی تامین طولانی است و پیامدهای آن بسیار زیاد است، یا همانطور که پیتر ساندرگارد از گارتنر میگوید: “تمرکز بر این است که از دادههایی که از حسگرها جمعآوری میشود در قسمتهای خوبی استفاده کنیم و بهرهوری ایجاد کنیم.”
از بین بردن شکافهای مربوط به بلوغ اطلاعات و قابلیتهای دیجیتال
بهبود اتصال در سراسر زنجیرهی کامل، امکان پیشبینی بهتر چالشهای نظارتی، فناوریهای جدیدتر مانند: هواپیماهای بدون سرنشین و پرینت سهبعدی، تغییرات در الگوهای لجستیک و سناریوها را بهوجود میآورد.
در نهایت
قبل از اینکه به آینده نگاه کنید مهم است که بر فرآیندهای کنونی تسلط کافی داشته باشید. البته این موضوع فقط به صنعت حملونقل خلاصه نمیشود. اولین قدم ایجاد فرهنگ دیجیتالی است. شما باید شرایطی را در سازمان ایجاد کنید که افراد پذیرای دیجیتالی شدن باشند و به آن اعتماد کنند. در غیر اینصورت موفق نخواهید بود؛ چراکه در حالی که ۸۰ درصد شرکتها دیجیتالی شدن را تنها راه برای بهرهور شدن میدانند، بسیاری از آنها هنوز نتوانستهاند جامعه را برای پذیرش این دیجیتالی شدن همراهی کنند.